Ngày 29/6/2022, tại Văn phòng Sở Xây dựng, ông Lê Anh Sơn - Phó Giám đốc Sở Xây dựng chủ trì cuộc họp với Ban QLDA 85 – Bộ GTVT về việc công bố giá vật liệu xây dựng của Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025, đoạn qua địa bàn tỉnh Bình Định. Tham dự cuộc họp có đại diện: Ban QLDA 85 – Bộ Giao thông vận tải; Sở Tài chính; Sở Giao thông vận tải; đại diện các phòng chuyên môn của Sở: phòng Quản lý xây dựng & VLXD, phòng Hạ tầng kỹ thuật.
anhykienchidao
Sau khi nghe đại diện Ban QLDA 85 - Bộ Giao thông vận tải, đại diện đơn vị tư vấn thiết kế (Liên danh Tư vấn Trường Sơn – Tân Phong – TV4) báo cáo các nội dung liên quan đến giá vật liệu đến chân công trình. Qua nghiên cứu nội dung Văn bản số 1213/BQL-KHTH ngày 10/6/2022 và Văn bản số 1321/ BQL-KHTH ngày 24/6/2022 của Ban QLDA 85; ý kiến đề xuất của Phòng QLXD&VLXD. Trên cơ sở ý kiến thống nhất của đại diện các Sở ngành, ông Lê Anh Sơn - Phó Giám đốc Sở Xây dựng chủ trì kết luận như sau:
  I. Liên Sở Xây dựng – Tài chính tỉnh Bình Định không thể thực hiện việc công bố giá đến chân công trình theo đề nghị của Ban QLDA 85 – Bộ GTVT, vì không phù hợp quy định, chức năng, nhiệm vụ về công bố giá của Liên Sở theo Luật Giá năm 2012 và các văn bản hướng dẫn thực hiện, cụ thể như sau:
1. Việc công bố giá VLXD của Liên Sở là một nội dung quản lý nhà nước trong lĩnh vực giá, quy định tại điều 7 của Luật Giá năm 2012. Thời điểm công bố giá VLXD theo tháng là trước ngày 10 tháng sau và đảm bảo theo đúng quy định tại khoản 3 Điều 8 Thông tư số 11/2021/TT-BXD ngày 31/8/2021 của Bộ Xây dựng (Liên Sở Xây dựng - Tài chính thực hiện khảo sát, thu thập thông tin và thống nhất công bố giá VLXD của tháng trước đó).
Trong quá trình công bố giá, Liên Sở không có chức năng nhiệm vụ xây dựng giá, thẩm định giá do các Chủ đầu tư gửi đến bằng phương pháp lập dự toán (chưa phải là giá thị trường) hoặc Chủ đầu tư đã xác định giá theo quy định tại mục 1.2.1 của Phụ lục IV ban hành kèm theo Thông tư số 11/2021/TT-BXD ngày 31/8/2021 của Bộ Xây dựng (thuộc trách nhiệm của Chủ đầu tư).
2. Công trình giao thông có đặc điểm là trải dài theo tuyến, việc phân chia đoạn tuyến để thi công do Ban QLDA quyết định và lựa chọn phương án vận chuyển để đạt hiệu quả tối ưu. Liên Sở không có trách nhiệm chọn loại VLXD, điểm cung ứng vật liệu, điểm chân công trình cũng như phương tiện vận chuyển, đây là bài toán tối ưu hiệu quả chi phí, do Ban QLDA giao đơn vị tư vấn tính toán.
Do đó, đề nghị Ban QLDA giao đơn vị tư vấn căn cứ các định mức vận chuyển từ nơi cung cấp đến chân công trình theo quy định tại Thông tư số 12/2021/TT-BXD ngày 31/8/2021 của Bộ Xây dựng, để so sánh lựa chọn các phương án tối ưu về chọn loại vật liệu, điểm cung cấp vật liệu, điểm tập kết vật liệu, phương tiện vận chuyển, cung đường vận chuyển để đạt hiệu quả chi phí.
3. Việc đề nghị Liên Sở công bố giá riêng một loại VLXD theo lựa chọn của Ban QLDA 85 sẽ tạo sự độc quyền để cung cấp VLXD cho dự án, gây ra hiện tượng đầu cơ, tăng giá, không đảm bảo cạnh tranh đối với các loại VLXD cùng loại có trên thị trường.
4. Hiện nay chỉ có một số ít VLXD được các Doanh nghiệp đề nghị công bố giá bán tại chân công trình, còn lại phần lớn đều công bố giá bán tại Kho, đại lý ở thành phố Quy Nhơn và các huyện, thị xã, tại mỏ VLXD hoặc các khu vực cụ thể khác (theo thông tin của Doanh nghiệp sản xuất, cung ứng vật liệu). Liên Sở Xây dựng – Tài chính đã thực hiện khảo sát, công bố đầy đủ định kỳ hàng tháng. Việc tính toán chi phí vận chuyển cũng như thẩm định chi phí vận chuyển không thuộc trách nhiệm của Liên Sở trong quá trình công bố giá.
5. Đối với các loại VLXD không có tại địa phương, phải nhập từ địa phương khác hoặc vật liệu nhập khẩu, ngoài việc đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, lựa chọn mức giá phù hợp còn phải cộng các chi phí liên quan như vận chuyển, bốc xếp, thủ tục hải quan (nếu nhập khẩu)… Đây là bài toán tối ưu hiệu quả chi phí do Chủ đầu tư giao đơn vị tư vấn nghiên cứu thực hiện.
6. Các loại vật liệu phải qua gia công, chế tạo như: thép gia cố đầu cọc, các loại biển báo giao thông… không thuộc danh mục vật liệu xây dựng có trong hệ thống định mức, không thuộc chức năng, nhiệm vụ công bố giá của Liên Sở Xây dựng – Tài chính (theo khoản 3 Điều 8 Thông tư số 11/2021/TT-BXD  ngày 31/8/2021 của Bộ Xây dựng).
7. Các trang thiết bị điện, thiết bị công nghệ… theo quy định phải tổ chức thẩm định giá, không thuộc chức năng, nhiệm vụ công bố giá của  Liên Sở Xây dựng – Tài chính.
Do còn nhiều vướng mắc, không phù hợp quy định, chức năng, nhiệm vụ công bố giá như đã nêu trên, Liên Sở Xây dựng – Tài chính tỉnh Bình Định không thể thực hiện việc công bố giá đến chân công trình theo đề nghị của Ban QLDA 85 – Bộ GTVT.
II. Đối với đề nghị xem xét, thống nhất cơ sở, phương pháp tính toán và thỏa thuận giá vật liệu đến chân công trình:
1. Nội dung này không thuộc chức năng, nhiệm vụ công bố giá của Liên Sở Xây dựng – Tài chính. Liên Sở không có chức năng nhiệm vụ xây dựng giá, thẩm định giá do các Chủ đầu tư gửi đến bằng phương pháp lập dự toán (chưa phải là giá thị trường).
Trong quá trình lập tổng mức đầu tư của dự án, không có quy định nào giao địa phương phải xem xét, rà soát, thống nhất cách thức tính toán của chủ đầu tư. Như vậy là chồng chéo trách nhiệm, trong khi đây là trách nhiệm của chủ đầu tư. Trong trường hợp này, chủ đầu tư có thể thuê đơn vị tư vấn thẩm tra (từ nguồn kinh phí QLDA) và tổ chức thẩm định để trình phê duyệt. Thẩm quyền đánh giá sự phù hợp của cách thức tính toán chi phí vận chuyển vật liệu thuộc các cơ quan thẩm định, Sở Xây dựng – Sở Tài chính không phải là cơ quan thẩm định đối với dự án Đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025, đoạn qua địa bàn tỉnh nên không có trách nhiệm thống nhất cách thức tính toán do các Ban QLDA đề xuất. Trường hợp trong quá trình thực hiện có khó khăn, vướng mắc, đề nghị các Ban QLDA gửi văn bản đến các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan để được hướng dẫn.
Đối với việc thỏa thuận giá: theo Luật Giá năm 2012 thì việc thỏa thuận giá là quyền của các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh, không thuộc nội dung quản lý nhà nước về giá nên Liên Sở không có cơ sở để thực hiện nhiệm vụ này.
2. Đối với đất san lấp tại mỏ:
Đối với các mỏ đất được cấp để phục vụ thi công dự án đường cao tốc Bắc - Nam, UBND tỉnh đã có văn bản thống nhất chủ trương giới thiệu các điểm mỏ, tuy nhiên chưa xác định Nhà thầu được cấp phép khai thác mỏ. Do đó, Sở Xây dựng đề nghị các Chủ đầu tư căn cứ vào điều kiện cụ thể của từng mỏ để tổ chức tính toán xác định giá đất san lấp để phục vụ công tác lập dự toán xây dựng theo quy định về quản lý chi phí đầu tư xây dựng. Nội dung này, Sở Xây dựng đã ban hành Hướng dẫn số 02/HD-SXD ngày 10/3/2021 hướng dẫn tính toán giá đất san lấp dùng để tham khảo, áp dụng trong việc tính toán giá đất cấp phối đồi tại mỏ để phục vụ công tác lập dự toán xây dựng các công trình xây dựng thuộc dự án sử dụng vốn đầu tư công, vốn nhà nước ngoài đầu tư công, dự án PPP trên địa bàn tỉnh Bình Định.
3. Đối với vật liệu đá dùng cho bê tông nhựa:
Ban QLDA 85 đề xuất sử dụng đá mua tại tỉnh Khánh Hòa để đáp ứng yêu cầu kỹ thuật của dự án. Đối với nội dung này, Sở Xây dựng không tham gia ý kiến, chủ đầu tư có trách nhiệm so sánh các phương án, lựa chọn nguồn cung cấp, mỏ vật liệu, phương án vận chuyển... để đảm bảo tối ưu hiệu quả chi phí (đã nêu tại mục I của văn bản này). Đồng thời, nguồn vật liệu ở Khánh Hòa, không thuộc địa bàn tỉnh Bình Định nên Sở Xây dựng – Tài chính không có cơ sở công bố giá. Việc công bố giá riêng một loại VLXD theo lựa chọn của Ban QLDA 85 sẽ tạo sự độc quyền để cung cấp VLXD cho dự án.
 

Tác giả bài viết: Trinh-VP