Để chủ động phòng, chống, ứng phó kịp thời, hiệu quả, giảm thiểu đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra, Sở Xây dựng đề nghị các Sở, ban, ngành; UBND các huyện, thị xã, thành phố; chủ đầu tư các công trình xây dựng; chủ quản lý, sử dụng các công trình tháp thu, phát sóng viễn thông, truyền thanh, truyền hình, cột BTS trên địa bàn tỉnh theo chức năng nhiệm vụ được giao thực hiện một số nội dung sau:
1. Đối với công tác tuyên truyền, phổ biến hướng dẫn phòng chống thiên tai:
- Tăng cường và chủ động tuyên truyền, phổ biến và yêu cầu người dân thực hiện các biện pháp phòng chống thiên tai ở địa phương theo 04 tài liệu hướng dẫn đã được đăng tải trên trang Thông tin điện tử của Bộ Xây dựng (http://www.xaydung.gov.vn) gồm: hướng dẫn nhà an toàn phòng, chống bão lũ; hướng dẫn phân loại nhà an toàn; khuyến cáo lắp đặt bồn nước cho nhà và công trình; quy trình kiểm định và quy trình bảo trì công trình tháp thu phát sóng viễn thông, truyền thanh, truyền hình; quy trình kiểm định kỹ thuật an toàn đối với cần trục tháp, máy vận thăng và sàn treo nâng người sử dụng trong thi công xây dựng; quy trình kiểm định kỹ thuật an toàn đối với máy khoan, máy ép cọc, đóng cọc sử dụng trong thi công xây dựng
- Các tài liệu trực quan khác UBND cấp huyện; các đơn vị sản xuất vật liệu xây dựng, chủ đầu tư công trình, chủ sở hữu công trình, nhà thầu thi công xây lắp và các đơn vị liên quan tham khảo áp dụng tại trang thông tin điện tử http://phongchongthientai.mard.gov.vn và http://phongchongthientai.vn.
2. Đối với công tác quy hoạch:
Đề nghị Tiếp tục triển khai việc thực hiện rà soát, cập nhật, bổ sung các giải pháp ứng phó với thiên tai và biến đổi khí hậu vào quy hoạch đô thị, khu dân cư phù hợp với đặc điểm địa hình, khí hậu và những khu vực thường xuyên chịu ảnh hưởng bởi thiên tai như lũ ống, lũ quét, ngập lụt, sạt lở đất; xác định mức độ ảnh hưởng với các tần suất mưa lũ xảy ra ở từng khu vực trên địa bàn để lựa chọn địa điểm tái định cư đảm bảo an toàn cho người dân; cảnh báo và chủ động di dời nhân dân đến nơi an toàn ở các khu vực có nguy cơ ngập lụt, nước biển dâng bởi bão mạnh, siêu bão, các khu vực dân cư sinh sống tại vùng đồi núi có nguy cơ sạt lở đất, lũ quét, các khu vực thoát lũ ở hạ lưu các hồ chứa; từng bước di dời dân cư đến khu vực an toàn theo quy hoạch.
3. Đối với các công trình đang khai thác, sử dụng:
3.1. Đối với công trình nhà ở, công trình công cộng khác có dạng nhà:
Yêu cầu người dân, chủ sở hữu thực hiện gia cố, giằng chống đảm bảo an toàn nhà ở trước mùa mưa bão; đối với các công trình sử dụng mái tôn, mái fibro xi măng, trần nhựa, cửa kính, công trình gắn panô, biển quảng cáo, bồn chứa nước trên cao phải được kiểm tra, rà soát và có biện pháp sửa chữa, gia cường; các công trình xây dựng tại các khu vực có nguy cơ sạt lở đất như bờ sông, bờ suối, lũ ống, lũ quét phải có đánh giá, cảnh báo cho nhân dân.
Quy trình đánh giá mức độ nhà an toàn và kỹ thuật giằng chống nhà cửa đảm bảo an toàn có thể tham khảo tại các tài liệu: Văn bản số 1145/BXD-KHCN ngày 28/5/2015 của Bộ Xây dựng; Văn bản số 1299/VKH-VCNKC ngày 24/9/2015 của Viện khoa học công nghệ xây dựng - Bộ Xây dựng; Văn bản số 2260/SXD-QLN&PTĐT ngày 09/11/2019 của Sở Xây dựng.
3.2. Đối với các công trình hạ tầng kỹ thuật:
- Rà soát, kiểm tra hệ thống tiêu thoát nước của khu vực đô thị nhằm đảm bảo việc chống ngập, úng khi mưa lũ. Kiểm tra kế hoạch duy tu, bảo trì và nạo vét hệ thống tiêu thoát nước chính tại các khu vực thường xuyên xảy ra ngập úng cục bộ khi có mưa, bão và có các giải pháp khắc phục tình trạng ngập úng cục bộ khi có mưa lớn.
- Kiểm tra các biện pháp đảm bảo đảm an toàn cho các công trình đầu mối hạ tầng kỹ thuật, hệ thống hạ tầng kỹ thuật trong đô thị (hào kỹ thuật, tuynel, trạm biến áp, cột điện…). Có giải pháp khắc phục sự cố khi xảy ra mưa bão.
- Kiểm tra công tác quản lý đảm bảo lưu thông dòng chảy tại các khu vực miền núi. Đặc biệt là việc triển khai và kiểm soát thoát nước tại các lưu vực sông.
- Kiểm soát quy trình cắt tỉa cây xanh đô thị bảo đảm an toàn trong mùa mưa bão; bảo đảm an toàn điện, cung cấp nước sạch cho các vùng bị úng ngập.
3.3. Đối với công trình công nghiệp trong phạm vi các khu công nghiệp
Ban quản lý Khu kinh tế tỉnh đôn đốc các chủ đầu tư, chủ quản lý sử dụng công trình công nghiệp trong phạm vi quản lý của mình lập phương án và kế hoạch cụ thể công tác phòng chống lụt bão của đơn vị mình, kiểm tra rà soát mức độ an toàn chịu lực, ổn định hiện trạng của công trình; tiến hành các biện pháp gia cố, giằng chống đảm bảo an toàn (đặc biệt hệ thống mái tôn, vách tôn, trần nhựa, cửa kính, thiết bị); tháo dỡ các thiết bị, bộ phận không đảm bảo an toàn khi có mưa bão.
3.4. Đối với các đơn vị khai thác, sản xuất vật liệu xây dựng
- Xây dựng phương án giằng néo kèo cột, che chắn và chống tốc mái cho nhà xưởng, nhà làm việc, nhà ở cho công nhân nội trú, kho tàng, đặc biệt là các kho chứa thành phẩm, bán thành phẩm; khơi thông cống rãnh thoát nước nội bộ tránh xảy ra ngập cục bộ; duy trì sự làm việc bình thường của các máy phát điện dự phòng để chủ động cung cấp điện cho các lò nung sấy hoạt động.
- Lập phương án và chủ động sửa chữa, gia cố kịp thời trụ sở, nhà xưởng, kho tàng, nhà ở không đảm bảo an toàn sau mưa bão nhằm sớm ổn định sản xuất và đời sống cán bộ công nhân viên trong đơn vị.
- Đối với công trình khai thác vật liệu xây dựng: Kiểm tra các điều kiện khai thác, đảm bảo an toàn theo đúng thiết kế đã được thẩm định, phê duyệt. Kiểm tra, rà soát hiện trạng mức độ an toàn tại các khu vực khai thác, bãi thải, hồ lắng, hồ chứa chất thải….(kể cả khi các khu vực này đã dừng hoạt động); không để đá treo, chập tầng, sạt, trượt bờ moong…thực hiện các giải pháp để đưa về trạng thái an toàn theo quy định; đánh giá mức độ an toàn của đê, đập, bờ bao hồ chứa bùn thải, hồ lắng, bãi thải, bờ moong…; rà soát, bổ sung hồ sơ thiết kế, khả năng chịu tải của đê, đập, bờ bao (có tính đến sự tác động của mưa bão, dòng chảy); xử lý khắc phục ngay các hiện tượng trụt, lún, nứt, thấm, sạt lở đê, đập, bờ bao, bờ moong.
- Khai thác theo đúng hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công, thiết kế mỏ, ranh giới, diện tích, độ sâu cho phép; có biện pháp giảm độ sâu phần đáy moong, thoát nước không để tạo thành hố chứa nước nhằm đảm bảo an toàn.
- Rào, chắn xung quanh khu vực đã tác động khai thác, phía trên các vách moong hiện hữu (đặc biệt là khu vực đã tạo thành hố chứa nước), cắm biển báo nguy hiểm, bố trí lực lượng bảo vệ thường xuyên kiểm tra không để người dân, gia súc vào khu vực mỏ (đặc biệt nghiêm cấm việc tắm, bơi lội tại hố chứa nước, đi lại trên vách, bờ moong). Thường xuyên kiểm soát khu vực khai thác khoáng sản và các khu vực khác có liên quan, trường hợp có dấu hiệu không đảm bảo an toàn, sạt, trượt, lở đất, đá…phải dừng ngay hoạt động khai thác, chế biến, đồng thời có biện pháp khắc phục kịp thời và báo cáo ngay cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền để xử lý theo quy định.
- Có các biện pháp phòng, chống các sự cố, chủ động về lực lượng, phương tiện để sẵn sàng tham gia ứng phó kịp thời các tình huống thiên tai có thể xảy ra (nhất là vào mùa mưa, lũ). Bảo đảm an toàn lao động và các quy định khác có liên quan về an toàn trong khai thác mỏ; chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu xảy ra sự cố mất an toàn gây ảnh hưởng đến tính mạng con người và tài sản.
3.5. Đối với các công trình tháp (trụ) viễn thông, truyền hình:
- Thực hiện công tác kiểm định chất lượng công trình theo chu kỳ, bảo trì, sửa chữa khắc phục các tồn tại (nếu có) giai đoạn 2018÷2019 theo quy định tại Quyết định số 55/QĐ-BXD ngày 25/01/2017; lập kế hoạch và khẩn trương tổ chức thực hiện công tác kiểm định chất lượng công trình sớm phát hiện các nguy cơ, làm tốt công tác bảo trì năm 2020 và các năm tiếp theo; kiểm tra, đánh giá và có biện pháp gia cố đảm bảo an toàn trước mùa mưa bão; có kế hoạch di dời các hộ dân trong phạm vi bị ảnh hưởng đến nơi an toàn khi cần thiết.
- Yêu cầu các chủ đầu tư, chủ quản lý sử dụng báo cáo chi tiết số lượng công trình đang quản lý, khai thác, sử dụng theo phân cấp công trình (tại Thông tư 03/2016/TT-BXD ngày 10/3/2016 và Thông tư 07/2019/TT-BXD ngày 07/11/2019 của Bộ Xây dựng), thời gian đưa vào sử dụng và vị trí xây dựng, đặc biệt đối với các công trình đặt tại các vị trí xung yếu như: ven biển, hải đảo, khu vực thường xuyên chịu tác động của bão, lũ, xâm thực, khu vực đông dân cư …; khắc phục ngay các tồn tại về chất lượng (nếu có);
- Trường hợp đơn vị thuê lại hạ tầng kỹ thuật của các tổ chức khác để thực hiện việc lắp đặt thiết bị thu phát sóng thì phải yêu cầu đơn vị cho thuê cung cấp toàn bộ hồ sơ thiết kế của công trình, kế hoạch bảo trì, bảo dưỡng định kỳ, kết quả kiểm định chất lượng và công tác khắc phục các tồn tại (nếu có) sau khi thực hiện kiểm định.
4. Đối với công trình sẽ hoặc đang thi công xây dựng:
Phải lập và thực hiện biện pháp đảm bảo an toàn cho người, thiết bị, công trình và các công trình lân cận, đặc biệt công tác đảm bảo an toàn đối với cần trục tháp, máy vận thăng và các thiết bị làm việc trên cao trong mùa mưa bão, cụ thể:
4.1. Đối với các công trình đang triển khai thi công xây dựng có sử dụng cần trục tháp tại công trình, đề nghị Chủ đầu tư và các đơn vị có liên quan tổ chức thực hiện nghiêm việc kiểm tra và gửi báo cáo biện pháp đảm bảo an toàn của cần trục tháp, vận thăng, dàn giáo bao che về Sở Xây dựng để theo dõi, cụ thể:
- Kiểm tra lý lịch thiết bị, hồ sơ kỹ thuật của thiết bị theo quy định tại mục 1.3.2 và 3.5.1.5 Quy chuẩn QCVN 07:2012/BLĐTBXH. Xem thêm: ghế massage và giường massage. Đối với những cần trục tháp không rõ xuất xứ, không còn đầy đủ hồ sơ kỹ thuật theo quy định thì bắt buộc người bán hoặc người chuyển nhượng phải tiến hành lập lại hồ sơ kỹ thuật và chịu hoàn toàn trách nhiệm về hồ sơ đã lập trước khi bán hoặc san nhượng.
- Kiểm tra hồ sơ công bố hợp quy, chứng nhận hợp quy cần trục tháp theo quy định tại mục 3.1.2 QCVN 07:2012/BLĐTBXH. Kiểm tra hồ sơ mua bảo hiểm cho cần trục tháp.
- Đánh giá sự phù hợp của quy trình lắp đặt, tháo dỡ và sử dụng an toàn cần trục tháp theo quy định. Kiểm tra sổ theo dõi vận hành, bảo trì và bảo dưỡng thiết bị, được lưu tại công trường.
- Kiểm tra hồ sơ khảo sát vị trí lắp đặt, hồ sơ thiết kế lắp đặt cần trục tháp (phần móng, giằng, neo) đảm bảo an toàn đã được tổ chức, cá nhân có đủ điều kiện năng lực thẩm tra kết luận đảm bảo khả năng chịu lực, ổn định kể cả trong điều kiện mưa bão với tốc độ và hướng gió bất lợi nhất. Các tài liệu nêu trên phải được nhà sản xuất hoặc đơn vị chủ quản cần trục tháp chấp thuận và được cấp có thẩm quyền phê duyệt cùng lúc với việc phê duyệt tổng mặt bằng công trường xây dựng.
- Kiểm tra giấy phép sử dụng đất, công trình công cộng hoặc hợp đồng thuê đất đặt vị trí móng cần trục tháp trong trường hợp móng cần trục tháp được xây dựng ngoài phạm vi công trường.
- Kiểm tra sơ đồ thể hiện phạm vi di chuyển của cần trục tháp; vùng nguy hiểm vật rơi khi cần trục hoạt động; vị trí các chướng ngại vật, công trình, đường giao thông bên dưới; vị trí cần trục tháp ở trạng thái nghỉ (không hoạt động). Trường hợp phạm vi làm việc quá chật hẹp, các bộ phận của cần trục tháp và tải di chuyển ra ngoài phạm vi làm việc trong quá trình hoạt động, thì Chủ đầu tư và đơn vị sử dụng cần trục tháp phải lập phương án lắp đặt, làm việc an toàn và được phép của cơ quan chức năng có thẩm quyền.
- Kiểm tra Quyết định về việc phân công, bố trí công nhân điều khiển cần trục tháp, công nhân báo tín hiệu, công nhân buộc móc tải của người sử dụng lao động. Các thành phần nhân sự nêu trên phải đảm bảo từ 18 tuổi trở lên, có đủ sức khỏe, được đào tạo về chuyên môn và được huấn luyện phù hợp với loại cần trục thao tác, đã được cấp thẻ an toàn theo đúng quy định.
- Kiểm tra sự phù hợp về điều kiện năng lực của tổ chức thực hiện kiểm định và thời hạn kiểm định cần trục tháp. Cần trục tháp phải đầy đủ nhãn mác sau khi được kiểm định đạt yêu cầu, đủ điều kiện đưa vào vận hành phải được dán tem theo quy định. Đối với các trường hợp khi hết thời hạn kiểm định; sau khi sửa chữa, nâng cấp, cải tạo có ảnh hưởng tới tình trạng kỹ thuật an toàn của thiết bị; sau khi tháo rời chuyển đến vị trí lắp đặt mới; khi có dấu hiệu bất thường; khi có yêu cầu của cơ sở sử dụng hoặc cơ quan có thẩm quyền thì cần trục tháp phải được kiểm định lại. Quy trình kiểm định kỹ thuật an toàn đối với cần trục tháp theo quy định tại Thông tư số 29/2016/TT-BXD của Bộ Xây dựng.
- Kiểm tra việc triển khai thực hiện bảo trì, bảo dưỡng định kỳ theo quy định; việc tuân thủ quy trình vận hành cần trục tháp trong các điều kiện làm việc khác nhau nhằm đảm bảo an toàn.
- Trước 3 ngày theo dự báo bão đổ bộ chủ đầu tư phải yêu cầu tháo dỡ toàn bộ các pa nô, áp phích, khẩu hiệu hoặc che chắn làm tăng diện tích cản gió của cần trục tháp. Tuân thủ nghiêm ngặt theo quy trình vận hành cần trục tháp (hoạt động hoặc nghỉ ngơi) do nhà sản xuất quy định.
Trường hợp dự báo tốc độ gió bão trong giới hạn cho phép theo thiết kế của cần trục tháp tiến hành hạ cần trục xuống sát tầng thi công gần nhất, tháo dỡ đối trọng và tăng cường neo giằng thân tháp, tay cần cố định vào công trình đang thi công đảm bảo an toàn tuyệt đối.
Trường hợp dự báo tốc độ gió bão lớn hơn tốc độ gió cho phép theo thiết kế của cần trục tháp thực hiện tháo dỡ ngay đối trọng, tay cần của cần trục tháp, tăng cường neo giằng thân tháp cố định vào công trình đang thi công hoặc tháo dỡ thân tháp trong trường hợp không có khả năng neo giằng thân tháp vào công trình đảm bảo an toàn tuyệt đối.
Cần trục tháp sau khi chịu tác động của ngoài lực bất thường (gió bão, va chạm, cẩu hàng quá tải...) phải được Chủ đầu tư quan trắc, kiểm tra một cách cận thận để quyết định có thực hiện kiểm định (kỹ thuật an toàn) lại hay không.
4.2. Đối với các công trình đang triển khai thi công xây dựng có sử dụng máy vận thăng, các thiết bị làm việc trên cao, máy khoan, máy ép cọc, đóng cọc và các loại máy, thiết bị, vật tư, chất có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động khác:
Thực hiện nghiêm việc quản lý, vận hành, kiểm định an toàn theo đúng quy định tại: Nghị định số 44/2016/NĐ-CP ngày 15/5/2016; Thông tư số 29/2016/TT-BXD ngày 29/12/2016 của Bộ Xây dựng; Thông tư số 16/2017/TT-BLĐTBXH; Thông tư số 09/2018/TT-BXD ngày 15/11/2018 của Bộ Xây dựng; Thông tư 36/2019/TT-BLĐTBXH ngày 30/12/2019 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành ban hành danh mục các loại máy, thiết bị, vật tư, chất có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động; Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 18:2014/BXD, QCVN 02:2011/BLĐTBXH, QCVN 07:2012/BLĐTBXH.
4.3. Trường hợp công trình đang thi công có sử dụng hệ dàn giáo bao che:
Thực hiện kiểm tra biện pháp giằng, neo của hệ bao che. Kiểm tra kết cấu hệ đỡ, sàn thao tác, các vị trí liên kết giữa các nút dàn, giữa dàn bao che và hệ đỡ và giữa hệ đỡ với kết cấu công trình. Có biện pháp tăng tính ổn định của toàn bộ hệ thống kết cấu bao che đủ để chịu được các cấp bão đã được dự đoán.
5. Đề nghị các Sở Giao thông vận tải; Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Sở Công Thương; Ban quản lý khu kinh tế tỉnh trong phạm vi quản lý của mình có hướng dẫn riêng, yêu cầu các chủ đầu tư, địa phương thực hiện nghiêm công tác phòng, chống thiên tai đảm bảo an toàn cho người, nhà ở và công trình xây dựng trong mùa mưa bão năm 2020 trên địa bàn tỉnh đối với các loại công trình giao thông vận tải, nông nghiệp và phát triển nông thôn, công nghiệp. Có trách nhiệm phối hợp với địa phương nơi đang hoạt động thực hiện ứng phó thiên tai trong mùa mưa bão năm 2020 khi có yêu cầu.
6. Đề nghị Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố; các chủ đầu tư công trình xây dựng tiếp tục tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn, kiểm tra các biện pháp phòng, chống thiên tai đảm bảo an toàn cho người, nhà ở và công trình xây dựng trên địa bàn do mình quản lý. Xây dựng phương án phòng, chống thiên tai, chuẩn bị phương tiện, nguồn lực ứng phó khi có sự cố xảy ra.
Trên đây là hướng dẫn của Sở Xây dựng, đề nghị các sở, ban, ngành, Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố; các chủ đầu tư công trình xây dựng; các cá nhân có liên quan nghiên cứu và tổ chức thực hiện./.
(Các tài liệu hướng dẫn: Văn bản số 2260/SXD-QLN&PTĐT ngày 09/11/2019, số 2320/SXD-QLXD&VLXD ngày 18/11/2019 của Sở Xây dựng; Văn bản số 1145/BXD-KHCN ngày 28/5/2015 của Bộ Xây dựng; Văn bản số 1299/VKH-VCNKC ngày 24/9/2015 của Viện khoa học công nghệ xây dựng - Bộ Xây dựng; Hướng dẫn phân loại nhà an toàn của Bộ Xây dựng tải về theo đường link dưới đây)
Tài liệu hướng dẫn kèm theo:
- Công văn hướng dẫn giằng, chống nhà cửa, công trình đảm bảo an toàn của Sở Xây dựng
- Công văn đảm bảo an toàn trong việc sử dụng cần trục tháp tại các công trình xây dựng trên địa bàn tỉnh của Sở Xây dựng
- Công văn hướng dẫn nhà an toàn theo các cấp bão của Bộ Xây dựng.
- Tài liệu hướng dẫn gia cố nhà cửa ứng phó với bão lụt của tổ chức USAID.
- Tài liệu hướng dẫn phân loại nhà an toàn của Viện khoa học công nghệ - Bộ Xây dựng
- Hướng dẫn gia cố bồn nước mái